چگونه عرق گیاهی اصل را از تقلبی تشخیص دهیم؟
عرقیات گیاهی یکی از مواردی هستند که در طب سنتی بسیار مورد توجه قرار م یگیرند. اگر شما هم م یخواهید در هنگام خرید عرقیات گیاهی از اصل بودن آن اطمینان حاصل کنید بهتر است با ما همراه شوید.
چه کسانی نباید از عرقیات گیاهی استفاده کنند؟
عرق گیاهی اصل را چگونه تشخیص دهیم؟ افراد زیادی هستند که تا به مشکلی برمی خورند بدون مراجعه به پزشک، سراغ استفاده از محصولات گیاهی میروند. این افراد با این توجیه که محصولات با منشاء گیاهی هستند و ضرری ندارند، کلکسیونی از عرقیات گیاهی را در منزل نگهداری م یکنند، در حالی که شاید بسیاری از گزین ههای این کلکسیون اصلاً مناسب طبع شان نباشد یا حتی بدون توجه به اینکه مدت زیادی از زمان خرید این عرقیات گیاهی م یگذرد آنها را نگهداری م یکنند. اما شاید لازم باشد نیم نگاهی هم به تاریخ مصرف بیندازند تا کمی کلکسیون خود را خلو تتر کنند و تاریخ گذشت هها را دور بریزند. حتی گاهی برخی از ما به امید بهبود سلامت خود و خوشحال از مصرف محصولات گیاهی، از همان زمان خرید، محصول ناسالم و تاریخ گذشته م یخریم. متخصصان معتقدند حتی استفاده از عرقیات گیاهی هم اصول و قواعد خاص خود را دارد و هرکسی نمی تواند هر آنچه دوست دارد، بنوشد. ب هعلاوه لازم است هنگام خرید عرقیات گیاهی به برخی نشانه ها توجه داشته باشید تا کالای مورد اطمینان بخرید. شاید ندانید که عرقیات گیاهی هم فاسد می شوند و حتی شاید ندانید که انواع غیرسالم و فاسد این محصولات تا چه اندازه خطرناک است. اگر میخواهید اطلاعات بیشتری راجع به کلکسیون دوست داشتنی خود داشته باشید، این مطلب مخصوص شماست. دکتر علیرضا عباسیان، متخصص طب سنتی همه چیز را درباره عرقیات گیاهی به شما میگوید.
چوب اضافی، متانول در عرقیات گیاهی
اگر کیفیت فرایند عرقگیری از گیاهان دارویی مناسب نباشد، خود همین عرقیات باعث بیماری میشود. اگر در دیگ عر قگیری غیر از برگ گیاه، چوبهای اضافه ریخته شود، خصوصاً اگر این چوبها مدتی در آب غوطه ور باشد، عرق حاصل حاوی مقدار زیادی متانول است. متانول الکلی است که از تقطیر تخریبی چوب به دست می آید. متانول ماده ای فوق العاده سمی است. کارخانجات تولیدکننده عرق گیاهی و درمانی باید گیاهان را به خوبی پاک کرده و فقط برگ و گلبرگ ها برای تولید عرقیات گیاهی استفاده شود و چوبها کاملاً جدا شود.
مضرات استفاده از عرقیات حاوی متانول
تصور کنید فرد از عرقیات گیاهی برای بهبود کبد استفاده می کند اما اگر از عرقیات غیرسالم استفاده کند، سم وارد کبد خود میکند. وجود متانول )در مقادیر بالا( در عرقیات ناسالم باعث ایجاد مسمومیت های کبدی و خصوصاً سمی شدن سلولهای عصبی میشود. از آنجا که یکی از حساسترین سلولهای عصبی، سلول های شبکیه چشم هستند؛ بنابراین یکی از زودرس ترین عوارضی که این ماده ممکن است ایجاد کند، عوارض بینایی و حتی در موارد بسیار شدید آن، کوری است. اگر متانول با دوز کم و در طولانی مدت و به شکل آنچه در عرقیات گیاهی غیراستاندارد وجود دارد مصرف شود، باعث تضعیف کبد، التهاب کبدی و کبد چرب خواهد شد.
عرقیات گیاهی دو آتشه یا عرقیات رقیق شده با آب؟
نکته بعدی، غلظت خلوص عرقیات است. برخی از عرقیات، حاصل دوبار تقطیر است که کیفیت بهتری دارد. یعنی عرقی که از گیاه گرفته م یشود، دوباره با بر گهای گیاه جوشانده شده است. به این ترتیب درصد خلوص بیشتری دارد. روی نوشته شده که نشان » دو آتشه « بست هبندی این عرقیات کلمه م یدهد کیفیت آن محصول بیشتر است. باید بدانید که پزشک برای شما عرق گیاهی دو آتشه تجویز کرده یا عرق معمولی. در برخی مواقع برخی سودجویان عرقیات را با آب مخلوط میکنند که غلظت و خاصیت بسیار کمی دارد و تقلب محسوب میشود
مضرات استفاده از عرقیات رقیق شده با آب
عرقیات گیاهی که با آب رقیق میشوند، خاصیت و تأثیرگذاری کمتری دارند، بنابراین ممکن است افراد برای کسب تأثیر مطلوب خود از مقدار بیشتری از این عرقیات استفاده کنند. از آنجا که عرقیات گیاهی ادرار آور هستند، ممکن است آب بدن بر اثر ادرار، کم شود. این قضیه زمانی پررنگتر میشود که کلیه هایتان ضعیف باشد. افزایش احتمال سقط جنین در خانم های بارداری که به شکل افراطی از عرقیات گیاهی استفاده میکنند، حتی اگر عرق گیاهی سالم باشد، هم جزء مضرات محسوب میشود.
جوشانده گیاهی به جای عرقیات گیاهی!
گاهی چیزی که با نام عرق گیاهی تولید میشود، در حقیقت جوشانده برگ گیاهان است؛ درحالی که عرق باید از تقطیر بخار حاصل از جوشاندن برگ گیاهان حاصل شود. اگر جوشانده برگ گیاهان به جای عرقیات گیاهی فروخته شود، در این صورت ممکن است ذرات جامد و شاخ و برگ اضافی گیاه هم داخل آن وجود داشته باشد که باعث عفونتها و التهاب های گوارشی و اسهال میشود.
وقتی اسانس به جای عرقیات گیاهی فروخته شود
تقلب دیگری که متأسفانه در برخی کارخانجات انجام م یشود این است که عرقی که به نام عرق گیاهی تولید م یکنند، اصلاً گیاهی در کار نیست. در حقیقت اسانس را با آب مخلوط کرده و به فروش م یرسانند. گاهی این اسان سها شیمیایی است؛ یعنی حتی اسانس آن حاصل اسان سگیری گیاه نیست. یعنی از مواد و ترکیبات شیمیایی برای تهیه اسانس استفاده م یشود و فقط عطر آن گیاه را دارد
مضرات استفاده از اسانس به جای عرقیات گیاهی
اگر اسانس استفاده شده برای تولید عرقیات، گیاهی باشد مشکل چندانی ایجاد نم یشود، فقط تأثیر مورد انتظار عرقیات گیاهی را نخواهد داشت. اما اگر این اسان سها شیمیایی باشد، مشکلات زیادی را ایجاد خواهد کرد. از جمله مهم ترین این مشکلات، آلرژی، حساسیت و عوارض پوستی )کهیر، جوش، لک و...( است که ممکن است در افراد مختلف به شکل متفاوت بروز یابد. برای تشخیص دقیق و صد در صدی باید از آزمایشگاه کمک گرفت اما راهکارهایی وجود دارد که مردم م یتوانند با کمک آن تشخیص دهند محصولی که م یخرند درچه وضعیتی قرار دارد. اما بهترین راه این است که به آرم استاندارد، مجوزهای وزارت بهداشت، تاریخ مصرف توجه کنند و خرید از فروشگا ههای معتبر را فراموش نکنند. اما توجه به برخی نشان هها می تواند برای تشخیص مورد استفاده قرار گیرد، برای شناسایی محصول سلامت می توان از این را هها استفاده کرد:
توجه به رنگ و محتویات عرقیات
اولین نکته این است که از آنجا که عرقیات گیاهی از تقطیر بخار حاصل از جوشاندن گیاهان به دست می آید، عرقیات خالص و بدون آلودگی، بی رنگ و شفاف هستند. به علاوه
عرقیات گیاهی سالم نباید جز خود عرق که مایع است، چیز دیگری داشته باشد. اگر دیدید عرق گیاهی رنگی یا کدر است یا جامدات زاید داخل آن وجود دارد ب ههیچ عنوان آن را خریداری نکنید. این ذرات جامد همان چوب و اضافات گیاه است که گفته میشود باعث سمی شدن محصول میشود. به علاوه چنین محصولی ممکن است اصلاً عرق گیاهی نباشد و فقط برگهای گیاه را جوشانده، صاف کرده و به اسم عرق گیاهی وارد بازار کرده اند. نکته مهم دیگری که درباره ذرات جامد داخل عرقیات گیاهی وجود دارد این است که این ذرات ممکن است پتانسیل فاسد شدن داشته باشند که همین فساد ذرات جامد اضافی، باعث فاسد شدن خود عرق هم میشود.
اگر عرقیات ناسالم یا فاسد خوردید چه کنید؟
اگر کسی ندانسته از عرقیات ناسالم یا تاریخ گذشته استفاده کرده و دچار حالات و علائم شدید مسمومیت شود حتماً باید به اورژانس مراجعه کند. اما اگر فرد مسمومیت شدید نداشته و فقط علائم خفیف بروز داده است، م یتوان با استفاده از برخی ترکیبات وضعیت را بهبود ببخشد. در طب سنتی ترکیباتی وجود دارد که خاصیت پادزهری دارد و می توان از آنها در چنین مواقعی استفاده کرد. شیرگردو یکی از این پادزهرهاست که از میکس گردو و شیر به دست می آید. چند عدد گردو را پوست کنده سپس با شیر میکس کرده و بخورید. مورد بعدی روغن کره است، مقداری کره را بگذارید تا در دمای طبیعی آب شود و به اندازه یک قاشق غذاخوری از آن بخورید. این ماده غذایی م یتواند باعث س مزدایی از بدن شود و تا خود را به مرکز درمانی برسانید باعث بهبود وضعی تتان شود. به علاوه باید مراقبت کنید که شک متان یبوست نداشته باشد، یبوست ممکن است باعث بدتر شدن وضعیت تان شود. باید اجازه دهید سم ها از طریق ادرار و مدفوع از بدنتان خارج شود. اگر یبوست دارید از غذاهایی استفاده کنید که باعث شود شکمتان کار کند تا سم از بدنتان خارج شود. استفاده از مایعات، گلابی رسیده، آلو، توت، انگور، گوجه فرنگی، کاهو و سایر میوه ها و سبزی ها که دارای فیبر هستند به رفع یبوست کمک میکند. به علاوه نوشیدن آبمیوه های طبیعی مثل آب پرتقال، آب سیب، آب لیمو و... کمک کننده است.
توجه به بوی عرقیات گیاهی
ماده مؤثر عرقیات گیاهی بو و اسانس است که همین بو فرار است، هر » بو « هم بر بدن اثر می کند. از آنجا که عنصر چه زمان بگذرد از میزان آن کم شده و تأثیر کمتری خواهد داشت. اگر عرقیاتی خریدید که بوی کمی دارند و کم اثر هستند بدانید که از زمان تولید آنها یا حتی تاریخ انقضایشان مدت زیادی گذشته است.
مزه عرقیات گیاهی را بشناسید
اگر از تاریخ انقضای عرقیات گیاهی گذشته باشد شاید توجه به مزه هم بتواند کمک کننده باشد؛ البته اگر طعم آن عرق گیاهی خاص را بشناسید و بتوانید تغییر طعم آن را متوجه شوید. برخی عرقیات به خودی خود طعم تلخ یا تند و تیزی دارند، زمانی که از تاریخ انقضای محصولات بگذرد ممکن است تلخ تر یا تند و تیزتر شود، بنابراین باید مزه آن عرق را بشناسید تا بتوانید مقایسه کنید.
تاریخ مصرف و مجوز سازمان غذا و دارو را جدی بگیرید!
نکته مهم دیگر درباره عرقیات گیاهی، تاریخ تولید و مصرف آن است. زمان خرید محصولات گیاهی باید حتماً به تاریخ، علامت و مجوز سازمان غذا و دارو توجه کنید. این مهمترین نکته ای است که میتوان برای تشخیص عرقیات گیاهی سالم از آن استفاده کرد. سازمان غذا و دارو به عنوان یک مرجع نظارت بر بهداشت و سلامت محصولات است که می توان به آن اعتماد کرد. این سازمان نحوه تولید و پخش محصولات را بازرسی م یکند و اگر تخلفی وجود داشته باشد، اجازه تولید آن محصول را نمیدهد. مثل همان چیزی که درباره جریان آبلیموی تقلبی و دیگر موارد دیدیم که با تخلفها برخورد شد؛ بنابراین می توان به عملکرد این سازمان اعتماد داشت.
چه زمانی می توان از عرقیات گیاهی استفاده کرد؟
برای درمان بیماری ها در طب سنتی از قرص، پودر، دم کرده، جوشانده و عرقیات استفاده م یشود. عرقیات گیاهی ب هطورکلی سری عالاثر هستند و سریع هم اثر آنها برطرف م یشود، بنابراین اگر کسی بخواهد اثر موقتی و سریع به دست آورد می تواند از عرقیات استفاده کند. مثلاً اگر همیشه شاداب هستید اما موقتاً ساعتی از روز احساس رخوت دارید، م یتوانید از عرق دارچین استفاده کنید، اما اگر همیشه احساس رخوت و خستگی دارید باید آن را به طور جدی درمان کنید یا مثال دیگر اینکه کسی ب هطورکلی خواب خوبی دارد اما یک شب ب یخواب م یشود م یتواند از عرق بهارنارنج استفاده کند. اما در مواردی که بیماری مزمن دارید باید از شکل های دیگر دارویی مثل جوشانده، دم کرده و... استفاده کنید. البته بعضی افراد بیماری مزمن دارند و تمایل دارند از عرقیات مصرف کنند، در این صورت باید مکرر از عرقیات استفاده کنند که چندان هم توصیه نمی شود، چون اثر عرقیات گیاهی سریع از بین می رود و فرد باید حجم زیادی از آنها استفاده کند. عرقیات گیاهی چون مایع اند ادرارآور هستند، به علاوه همیشه عرقیات درصد کمی متانول دارند که در صورت مصرف مکرر آن در طول یک روز، دوز متانول در بدن بالا رفته و مشکلات خاص خود را به دنبال خواهد داشت.
چه کسانی نباید از عرقیات گیاهی استفاده کنند؟
مواردی وجود دارد که توصیه م یکنیم ب ههیچ عنوان از عرقیات گیاهی استفاده نکنند. اگر طبع تر دارید و بدنتان رطوبت بالایی دارد یا معده مرطوبی داشته و دچار نفخ و ترش کردن هستید، توصیه می کنیم از عرقیات استفاده نکنید. از آنجا که عرقیات ادرارآور هستند، اگر کلیه تان ضعیف است نیز نباید ب هطور مکرر از عرقیات گیاهی استفاده کنید. گاهی والدین برای اینکه کودکان آرام شده و خواب خوبی داشته باشند ممکن است از عرقیات گیاهی استفاده کنند، این مورد هم جزء مواردی است که باید درباره مصرف بیش از حد آن هشدار داد. باید حتماً درباره مصرف عرقیات در افرادی که بدن ضعی فتر دارند، افرادی که بیمار یهای زمین های دارند، کودکان و نوزادان، افراد سالمند و... با پزشک متخصص مشورت کرد و از مصرف خودسرانه عرقیات گیاهی، با این توجیه که گیاهی هستند، اجتناب کرد. البته برخی عرقیات مثل گلاب یا بهارنارنج طبع معتد لتری دارند و مردم م یتوانند گاهی در غذا یا به صورت شربت استفاده کنند. صحبت ما درباره کسانی است که به طور افراطی و مکرر در یک روز از این گونه عرقیات گیاهی استفاده میکنند که اصلاً توصیه نمیشود.
اگر دارو مصرف می کنید باید حتماً برای مصرف عرقیات با پزشک خود مشورت کنید. گاهی مصرف عرقیات گیاهی همزمان با داروها، بر خواص داروها تأثیرگذار است. خانم های باردار، خصوصاً در هفته های اول اقدام به بارداری و سه ماهه اول بارداری نباید عرقیات را خودسرانه مصرف کنند. همچنین در سه ماهه آخر خصوصاً هفته و روزهای آخر بارداری مصرف عرقیات خطرناک است؛ زیرا عرقیات گیاهی تحریک کننده است و امکان سقط جنین را بالا میبرد.
چه کسانی از چه عرقیات گیاهی استفاده کنند؟
در استفاده از عرقیات گیاهی باید به طبع آن توجه داشته باشید و هماهنگ با طبع و مزاج تان باشد. عرقیات متضاد با طبع خود را استفاده کنید؛ اگر طبع گرم دارید، میتوانید از عرقیات با طبع سرد استفاده کنید مثل عرق کاسنی، عرق شاه تره، عرق کاهو و... اگر طبع سرد دارید، می توانید از عرقیات گرم مثل عرق دارچین، عرق زنجبیل، عرق نعناع و عرق پونه استفاده کنید.
